Współcześnie dąży się do rozmaitych metod leczenia chorób, które jeszcze kilkanaście lat temu były nieuleczalne bądź po prostu w znaczny sposób uprzykrzały życie pacjentom. W wielu przypadkach, do stwierdzenia bezpieczeństwa stosowania oraz skuteczności zarówno metod leczenia, jak i poszczególnych farmaceutyków stosuje się odpowiednio zaprojektowane badania.
Warto jednak wiedzieć, że ogół badań tego rodzaju nie stanowi całości – badania bowiem mogą być różne w zależności od tego, w jakim celu się je przeprowadza oraz co mają pokazać. Co więcej, czasami wykonuje się także rozmaite rodzaje badań jako takich, co bierze się przede wszystkim z kosztów ich przeprowadzenia czy oceny stosunku korzyści do ryzyka wprowadzenia terapii.
Badania leków – interwencyjne i obserwacyjne
Podstawowe rodzaje badań to przede wszystkim badania interwencyjne oraz obserwacyjne. Te pierwsze polegają na zastosowaniu testowanej terapii u pacjentów. Najbardziej rzetelnymi z badań interwencyjnych są te randomizowane, które dają najbardziej obiektywne efekty. Alternatywą, gdy badania interwencyjne są zbyt kosztowne albo czasochłonne, bywają badania obserwacyjne. W ich przypadku obserwuje się daną grupę pacjentów, aby ocenić czynniki ryzyka chorób oraz inne elementy istotne dla przyszłej terapii. To badania interwencyjne ocenia się jednak jako krok do wpisania terapii w rejestry medyczne.
Badania ze względu na ich cel
Badania mogą mieć różny cel – niektóre stanowią analizy dla farmacji, podczas gdy inne to przede wszystkim badania odpowiadające na pewne pytania. W ten sposób wyróżniamy:
– badania prewencyjne – określające jak zapobiegać konkretnym schorzeniom;
– badania przesiewowe – sprawdzające jak wykryć i leczyć konkretne jednostki chorobowe;
– badania diagnostyczne – pomagające określić najbardziej efektywne metody diagnozowania i leczenia schorzeń;
– badania kuracji – właściwe badania badające skuteczność konkretnych terapii czy leków na grupie pacjentów.
Korzyści z badań klinicznych
Jeśli badania przeprowadzane są w formie randomizowanych badań interwencyjnych, to najczęściej ich zadaniem jest badanie kuracji. Osiągnięcie trzeciej fazy badań klinicznych pozwala na wpisanie terapii czy leku do rejestrów medycznych, czyli innymi słowy stwierdzenie legalności. To główny powód, dla których prowadzone są specjalistyczne analizy dla farmacji – wszelkie innowacyjne podejścia do farmakologii opierają się właśnie na tworzeniu nowych, bardziej bezpiecznych i skutecznych terapii. W ten sposób dana firma jest w stanie zarobić na swoje utrzymanie i dalszy rozwój, a pacjenci zyskują nową metodę leczenia ich schorzeń.