User WP 
8 kwietnia, 2025Szczepienia dzieci to temat, który budzi wiele emocji i wciąż rodzi kontrowersje, mimo niepodważalnych dowodów naukowych potwierdzających ich skuteczność i bezpieczeństwo. Dzięki szczepionkom udało się niemal całkowicie wyeliminować wiele groźnych chorób zakaźnych, które jeszcze kilka dekad temu były główną przyczyną śmierci i powikłań u dzieci. Rodzice, którzy mają wątpliwości, mogą skonsultować kalendarz szczepień z pediatrą.
Szczepienia a odporność. Jak działają i przed czym chronią?
Szczepionki stymulują układ odpornościowy do wytworzenia pamięci immunologicznej bez konieczności przechodzenia groźnej infekcji. Dzięki temu organizm uczy się rozpoznawać konkretne patogeny i skutecznie z nimi walczyć. Wśród chorób, którym zapobiegają szczepienia, znajdują się m.in. odra, krztusiec, błonica, polio, tężec, świnka czy różyczka – schorzenia, które mogą prowadzić do poważnych powikłań neurologicznych, niewydolności oddechowej, a nawet śmierci.
Szczepienia są szczególnie istotne w przypadku niemowląt i małych dzieci, których układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. To właśnie w tej grupie wiekowej choroby zakaźne przebiegają najciężej. Regularne szczepienia według kalendarza pozwalają budować tzw. odporność zbiorowiskową i chronić również tych, którzy z różnych względów nie mogą zostać zaszczepieni.
Mity wokół szczepień. Co naprawdę wiemy o ich bezpieczeństwie?
Wokół szczepień narosło wiele mitów, z których najbardziej szkodliwym jest ten łączący szczepienia z autyzmem. Teza ta została wielokrotnie obalona przez światowe organizacje zdrowia i niezależne badania naukowe, jednak wciąż pokutuje wśród części rodziców. Innym często powtarzanym mitem jest przekonanie, że szczepionki „przeciążają” układ odpornościowy dziecka – tymczasem organizm codziennie radzi sobie z tysiącami drobnoustrojów i antygenów, znacznie przewyższających to, co zawarte w szczepionkach.
Równie często pojawia się lęk przed działaniami niepożądanymi – tymczasem większość objawów po szczepieniu to łagodne reakcje, takie jak zaczerwienienie, gorączka czy drażliwość. Poważne reakcje są niezwykle rzadkie i nieporównywalne z ryzykiem, jakie niesie samo zachorowanie na daną chorobę zakaźną. Rzetelna edukacja i rozmowa z lekarzem to najlepszy sposób na rozwianie obaw.
Kiedy szczepienie może być odroczone? Wskazania i przeciwwskazania medyczne
Choć szczepienia są bezpieczne i rekomendowane dla większości dzieci, istnieją określone sytuacje medyczne, które wymagają czasowego lub trwałego odroczenia immunizacji. Do najczęstszych przeciwwskazań należą: ostra infekcja z gorączką, ciężkie reakcje alergiczne po wcześniejszym szczepieniu, immunosupresja związana z leczeniem nowotworów lub wrodzone defekty odporności.
W takich przypadkach pediatra decyduje o dalszym postępowaniu, a kalendarz szczepień może zostać indywidualnie zmodyfikowany. Warto podkreślić, że wcześniactwo, niewielka infekcja górnych dróg oddechowych bez gorączki czy leczenie antybiotykami nie są przeciwwskazaniami do szczepień. Regularne badania kontrolne i wywiad z pacjentem przed każdym szczepieniem pozwalają ocenić bezpieczeństwo jego przeprowadzenia.